De Goede Week
Blog #3
De goede week valt dit jaar van 25 t/m 31 maart. Dit is de laatste week van de vastentijd en daarmee ook de laatste week voor Pasen. Dit is altijd een intense week, en in het klooster beleef je deze nog intenser. De goede week heeft iets stils, iets verdrietigs, iets afwachtens. Het is een stille week waarin het lijden van Christus centraal staat, en toch straalt er al een heel klein beetje licht.
Palmzondag
De goede week begint op de zondag met Palmzondag. Als eerste wordt in de palmzondag liturgie met de palmtakken herdacht dat Jezus als koning in Jeruzalem werd binnen gehaald. Een feestelijke gebeurtenis waarin uitbundig "Hosanna!" wordt gezongen. Later in de lezingen wordt het passieverhaal gelezen, waarin we horen hoe Jezus gevangen wordt genomen, wordt veroordeeld en uiteindelijk gekruisigd. Het is gedaan met de uitbundigheid en het feest. We worden direct met de neus op de feiten gedrukt; voordat Christus opstond uit de doden heeft Hij eerst veel moeten lijden.
En dan verder...
Na de zondag krijg je natuurlijk de maandag. Deze dagen (t/m de woensdag) zijn "normale" dagen zonder bijzondere gedachtenissen, maar toch voel je de spanning stijgen. Dat merken we al aan het begin van de dag waar we normaal beginnen met het zingen van het Salve Regina, wordt dit nu gebeden. In onze Karmel wordt er in deze week niets gezongen en de gebedstoon is lager dan normaal. De reciteertoon wordt spreektoon.
Verder worden in het klooster de voorbereidingen getroffen voor de laatste dagen voor Pasen. De kapel wordt extra goed schoongemaakt en alles wordt klaar gezet voor de Witte Donderdag.
Witte Donderdag
Op Witte Donderdag herdenken we de instelling van de Eucharistie. Jezus zit aan zijn laatste avondmaal met zijn leerlingen en spreekt de iconische woorden: "Neemt en eet hiervan, gij allen, want dit is Mijn Lichaam dat voor u gegeven wordt." Deze mis is in de avond, als het al langzaam begint te schemeren. Op deze dag is het klooster gehuld in matige stilte. We spreken alleen als het echt nodig is, om de doodsstilte, het wachten echt door te laten dringen.
Tot aan de paaswake zal de Eucharistie niet meer in zijn volledige volheid gevierd worden. De plechtigheid op Witte Donderdag wordt niet zoals gewoonlijk afgesloten met de zegen, maar het Heilig Sacrament wordt uit het tabernakel gehaald en in een rust-altaar geplaatst. Het voelt als een abrubt einde, onaf. Er blijft een leegte achter die extra wordt benadrukt doordat het altaar wordt ontbloot (alle kleden worden weggehaald) en de beelden worden bedekt. Het voelt echt alsof de hele aarde zijn adem in houdt: nu gaat het gebeuren. Op deze avond hebben wij geen recreatie meer totdat het Pasen is, geen gezelligheid. Na de mis waken we bij het rustaltaar totdat we naar bed gaan.
Goede Vrijdag
Goede Vrijdag is een stille dag waar wij zoveel mogelijk tijd doorbrengen in de kapel om daar in stil gebed stil te staan bij het lijden en sterven van Christus. Juist door het lege tabernakel en de lege kapel voel je de grote Afwezige. Christus is gestorven. De dag ademt de doodsstilte.
Om 15.00 bidden we gezamelijk de kruisweg, 15.00 is het moment waarom Christus stief, het moment waarop het lijden voorbij was, "het is volbracht". Samen staan we stil bij zijn lijden en sterven. 's Avonds worden tijdelijk de kleden op het altaar gelegd voor de indrukwekkende plechtigheid van Goede Vrijdag met de grote voorbeden. Als eerste komt de priester met de acolieten in stilte de kapel binnen en strekt zich op de grond neer voor het altaar, gelijk als bij de priesterwijding. Dit staat symbool voor de vernedering van de aardse mens, maar ook de droefheid van de kerk op deze dag. Het passieverhaal wordt opnieuw gelezen en het kruis van Christus wordt tot driemaal toe verheven terwijl de priester zingt: "Aanschouw dit kostbaar kruis, waaraan de Redder heeft gehangen." waarna iedereen zijn/haar eer kan bewijzen aan Christus op het kruis.
Ook deze viering wordt zonder afsluiting beëindigd. Het altaar wordt opnieuw ontbloot en de doodse stilte blijft achter. Men wordt uitgenodigd om te blijven waken bij het kruis en Zijn sterven te overwegen.
Stille Zaterdag
Stille zaterdag staat in het teken van de afwachting voor Pasen. 's Ochtends is er geen viering, maar de kapel wordt zo langzaam aan voorbereid op het grote feest. Ook deze dag is er nog gematigde stilte, maar je ziet langzaam de tekenen van nieuw leven komen. De kaarsen op het altaar worden vernieuwd, een nieuwe schone dwaal over het altaar gelegd, en de beelden worden weer onthult. Het is vaak een drukke dag voor de zusters omdat er veel geregeld moet worden voordat het écht Pasen is, maar hierin voel je juist de spanning stijgen. Hij is niet dood.
Dan, eindelijk is het moment, de Paaswake breekt aan. Het is donker buiten, de paaskaars wordt aan het vuur aangestoken en in de donkere kerk gebracht. Alle kaarsen van de aanwezigen worden aangestoken, het licht breekt aan.
Bij ons lezen we alle zeven lezingen van het oude testament. We horen hoe God de aarde schiep, hoe Hij zijn verbonden sloot en uiteindelijk mogen we het weer uitzingen: "Alleluia!" en "Gloria in excelcis Deo." Tijdens het Gloria worden de klokken geluid. Het is Feest! De Heer is verrezen en heeft iedere mens daardoor vrij gemaakt!
Het voelt voor mij altijd als een heerlijke climax, eindelijk is de doodse stilte verdreven, er mag gezongen worden, het licht is doorgebroken (en weer aan in de kapel). Eindelijk!
Wilt u de Goede Week en Pasen met ons mee vieren? U bent van harte welkom. Kijkt u hier voor een overzicht van de mistijden.